Draaimolens voor bejaarden
In het strak verkavelde Algemeen Uitbreidingsplan van Van Eesteren in Amsterdam-Noord hebben we aan de rand in het groen nabij de A10 drie losstaande hoefijzervormige, paviljoenachtige gebouwen met zo’n 90 woningen voor ouderen gemaakt. Vanaf de ringweg roept de sculpturale verkaveling het beeld op van vrolijke draaimolens, wat nog eens versterkt wordt door de taps toelopende betonnen gevels die ‘op vlucht’ staan. Dit laatste heeft mede te maken met de differentiatie in woninggrootte, oplopend van 70 naar 90 vierkante meter en met het schoon houden van de gevel.
Niet alleen vanuit de stedenbouwkundige context maar ook vanuit het programma is er voor een concentrische planopzet gekozen: om contact tussen de bewoners te stimuleren en om elk blok met één lift en één trappenhuis te kunnen ontsluiten. Lange loopafstanden worden zo vermeden. Per laag zijn zes woningen om een lichthof gegroepeerd, met de keuken aan de binnenzijde (contact) en de kamers aan de buitenzijde (privacy). Door het ontbreken van de zevende woning biedt de lichthof een panorama over de polder achter de ringweg. Het binnengebied heeft de vorm van een diafragma: de galerijen verlopen van breed (draaicirkel rolstoel) naar smal en dit verspringt per verdieping. Omhoogkijkend wordt de blik meegenomen in de turbulentie van een schilderij van Escher. Architectuur is het begin. De bewoners brengen de binnengebieden tot leven — met bloembakken en vogelkooitjes in de galerij. Zij maken van elke dag een ‘giornata particolare’.
